Viktimat hebraike te holokaustit ne Maqedoni
Shkruan Fahri Xharra
Treblinka (Poloni) – kampi i vdekjes
Shqiptarët e Maqedonisë , duhet te kenë krenari kombëtare që nuk i kanë duert e njollosura si të tjerët me grumbullimin e hebrenjve në tokat e tyre, për ti dërguar ata në kampet naciste të shfarosjes – në rastin tonë Treblinka- Poloni
Pak histori të kohës së errtë nazifashiste , ku sllavët serb , bullgar dhe maqedonas i u bënë shkas i dërgimit të 8000 hebrejve ne kampin e vdekjes në Poloni. Një krenari shqiptare që nuk harrohet kurrë nga hebrejt e nga Izraeli.
Komuniteti hebraik në Maqedoni ishte shumë u herëshëm, e që daton nga shekulli i 3-të dhe 4 –tërt. Në atë kohë hebrejt u përqëndruan në Shkup, Stobi, Manastir, Strumicë dhe gjetiu nër Maqedoni
Por fatkeqësisht, komuniteti në zë nga 8 000 banorë u zhduken në kokohen e Holokaustit. Në Marsin e vitit 1943, policia dhe ushtria bulgare e filloi një sulm grumbullimi të hebrejve duke i dërguar të gjithë hebrejt në Treblinka, kampin e shfarosjes , ku 7,155 nga ata u mbyten.
Shpëtuan dhe mbijetuan disa dhjeta të rinj që pak para
nisjes munden të ikin.
Bashkëpunëtoret sllav të nacizmit ishin të vetmit që kishin përgatitur foto albumet me fotot e hebrejve që më vonë u dërguan në Poloni.
Pas fotos të çdo personi, ishin shënimet e sakta, si lidhjet familjare, me çka merreshin, . adresat e banimit dhe më shumë. Foton dhe informatat personale të hebrejve ishin në serbisht dhe maqedonisht. Fotot pas gjetjes u ruajten në “the Eventov Collection” Sot ato ruhen në në arkiven qendrore të historisë së popullit hebre ((CAHJP). Pas emrave familjar ishin këta emra personal Elbuchar, Aroesti, Ashkenazi, Bachar, Versano, Chazan, Cohen, Moreno, Kalderon, Kimchi, Russo, etj.
Sa mirë që ne shqiptarët jemi faqebardhë në këtë aspekt. Populli ynë duhet të jetë krenar me shpirtbardhësinë e tij
sipas National Library of Israel, përmblodhi
Fahri Xharra,18.9.20
Gjakovë
