Skender Lazaj Trebeshina

Peti Skender Lazaj, vjen kësaj here, me poemën madhore para lexuesit shqiptar dhe më gjërë, me një titull simbolik, :”SHQIPËRIA SI AJKUNA ” dhe e fillon me ITAKËN, si simbol i një vendi, ku jeton, frymon, vepron e lufton !

Seicili prej nesh, në optikën poetike e simbolike, të autorit ka “ITAKËN ” e vet, pra shtetin, vendin, Kombin e tij.

Krahasim e simbolika, shkrihën në fjalët: Atdhe- Mëmëdhe, toka që krahasimisht e figurativisht “qan “bijtë e vet të shpêrndarë, si zogjtë e korbit në t’katra ànët e Dheut !!

Kombinacioni: poet, histirian, arkitekt, shihet tek kjo poemë madhore prej mbi 500 e ca strofave, pa të cilin, nuk mund të ngrihej një “ngrehinë ” e tillë si ky krahasim simbolik, SHQIPËRIA SI AJKUNA “e poetit SKENDER LAZAJ.

E lexova me një frymë, ketë poemë madhore, si dhuratë nga poeti, në ketë ndërrim vitesh dhe po rreshtoj disa momente kulmore që frymon kjo poemë dhe ky poet para lexuesve të shumtë.

Në ketë poemë, ngjizën shumë epose, ai i Eposit Homerik, me Odisenë dhe Itakën e Trojanët Pellazgjik, me Eposin e Kreshnikëve, me Mujin e Halilin,e Ajkunën që qanë Omerin dhe Shqipëria qan si Ajkuna bijtë e vet të shpêrndarë nepër bote nëpêrmjet Eksodeve biblike, Si Odisea, vite e vite me radhë për tu kthyer në Itakën e tij.

Don vemëndje të mprehtë ta lexosh, ta kuptosh dhe ta interpretosh vlerën e saj ideore e artistike, ku janë ngjizur të gjitha dashuritë, hieshitë, filozofitë për “Itakën “tënde Shqipërinë, e shumë e shumë Odiseve që nxori kjo tokë, si vend i “PERËNDIVE “

e korifejve nxjerrë shekujsh në ketë vend, që nga kohërat Pellazgjike e deri në ditët e sotme

Poeti ynë Skender Lazaj, ka arritur, të bëjë një vepër të ketillë, poemë madhore, për historinë e lavdishme dhe të dhimbëshme të popullit shqiptar shprehur në vargje poetike, është përgjegjësi e madhe para lexuesit shqiptar e më gjërë, e bënë historinë e lavdishme të Kombit shqiptar të “parakaloi “para nesh me dinjitet e krenari historike për shqiptarët dhe Shqipërinë si Ajkuna “don e qan bijtë e vet Si Ajkuna Omerin.

Simbolika të rremben dhe krahasimisht të bënë krenar për Kombin të cilit i perket, që nga kohërat Pellazgjike deri në ditët e sotme.

Shtyllat “arkitekturore “,ku do shtrihet artistikisht kjo poemë madhore, janë menduar mirë nga vetë poeti patriot Skender Lazaj

Nga keto mund të permënden disa syresh si :

1 – Simboli artistik ( ODISE- ITAKË)

2 – SHQIPËRI – AJKUNË

( gershetim Eposesh)

3 – Figurat qendrore të historisë shqiptare, si Skederbeu, kalorësi fluturues i Krishtërimit, njêriu paqësor e dritë shpresë për njerëzimin, misionarin e paqës në Europë e sidomos në Ballkan.

Mbrojtes i qytetrimeve Europiane

4 -.Nena Terezë, si ambasadore paqeje e mirësie në Botë, shqiptaromadhja Terezë.

Poeti thotë:” Seicili, ka “Itakën “

e vet por t’mos jetë vënd i mallkuar ” !

Ka dukje mjalti kurbeti, por është vrerë !!

Udhë të nëmura kurbeti

Dhe, sa të tjerë, i hëngri deti !

Ndersa, vaji i nënave për djemtë tretur

Sa të tjerë, arma e shkrepur

Të gjallë jo, as të vdekur !

Të drithërojnë vargjet e poetit Lazaj kur thotë : “

Zoti vetë, s’i duroi

Ato drama, njerëzimi

Na braktisi, na harroi,

s’tha një fjalë- ngushëllimi..

Veç në një vend Zoti bekon

atje, ku rron e ku ke lindur

Nëse ikën, nêse shkon

Dije:dritën, ta ka fikur !

Figura epike madhore e Skenderbeut, gjthënjê lartësohet nga poeti, kur thotë :”

Nëse ndodh e shajnë Atdheun

Kurrë, mos rri duarjryq !

Por, kujtoje Skenderbeun

që luftoi, me shpatë e kryq…

Gati mbi kryet e dreqit

porsi shpatë e Demokleut

Ç’linte pas shpatë e Gjergjit

korrte frikë e Skenderbeut !

Krenaria për nobelisten Nënën Terezë zënë shumë faqe e dedikime pasi ajo e prezantoi në botën e qytetruar Kombin e saj, kombin për të cilin qe krenare gjithë jetën

Poeti Lazaj ligjëron:

Kujtohu për Nënë Terezën

Nënên e madhe shqiptare

kur me Zotin, lidhi besën

Nobelistja paqëtare

Të qeshë e mësoi njerinë

Edhepse motër, kish varfërinë

Miqtë e mi.

Një vend të veçantë në poezitë e pêrmëndjen e tyre me radhë e zënë Rilindasit tanë duke cituar nga më të mëdhenjtë, Frashëllinjtë , shkrimet e tyre për Mëmëdhenë, si Naimi, Asdreni, Çajupi, Fishta, e me radhe e me radhë nga një kujtim poetik nga ata që mbetën të pêrjetshëm në zemër të Kombit shqiptar.

Fenomeni i kujtesës e mos’harreses ngjet me vargjet e poetit kur flet për v/lindjen Permetin, për traditat e zakonet e asaj Ane, nga ka edhe mallin, që e shkrumëbonte për familjen, dashurinë dhe traditat e shkelqyera fisnike dhe atdhetare e patriotike ku kēndohet e vallëzohet në qytetin e luleve Permetin mikpritës e bujar.

Pena e poetit në ketë poemë, nuk ka harruar, as fijen e barit, floren e faunën e asaj Ane për të ngjyer penën në mallin që e pervëlon

Traditat kanunore të veçanta ruhen e kalojnë brezave e preken e dalin në dritën e diellit me mall nga poeti.

Miqtë e mi poet e shkrimtar, keni tashmë nêse doni një poemë madhore, nga poeti dhe shkrimtari, kryetar i LSHASHI

z.Skender Lazaj,e keni për ta lexuar dhe më besoni se do të knaqeni vertetë.

Unë shkrova diçka, nga gjithçkaja që ka brënda ajo poeme madhore SHQIPËRIA SI AJKUNA.

ME, 02 JANAR, 2022.

MYFTAR GJONBALAJ

NOVARA ITALI.