Shkroi; Nijazi Halili
Akademik Frashër Demaj: shembëlltyrë e etikës, dijes dhe përgjegjësisë kombëtare në hstoriografinë shqiptare!

Akademik Frashër Demaj përfaqëson një nga figurat më të shquara të historiografisë bashkëkohore shqiptare. Me një karrierë të gjatë akademike, një qëndrim të palëkundur etik dhe një përkushtim të rrallë ndaj çështjes kombëtare, ai gëzon një autoritet të merituar në qarqet shkencore brenda dhe jashtë Kosovës. Në veprimtarinë e tij si studiues, mësimdhënës dhe anëtar i rregullt i Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës (ASHAK), Frashër Demaj ka dëshmuar se një intelektual i vërtetë nuk është vetëm bartës i dijes, por edhe mbrojtës i vlerave morale e kombëtare.
I lindur më 8 korrik 1973 në Radavc të Pejës, Frashër Demaj u arsimua në Universitetin e Prishtinës, ku përfundoi studimet për Histori. Më pas vazhdoi studimet pasuniversitare në Universitetin e Tiranës, ku mbrojti doktoratën me temën “Britania e Madhe dhe çështja shqiptare 1875–1913”, një punim që dëshmoi një qasje të sofistikuar analitike dhe një angazhim për të ndriçuar aspektet më të ndjeshme të historisë shqiptare në raport me fuqitë ndërkombëtare.
Kontributet e tij në Institutin e Historisë në Prishtinë janë thelbësore për ndërtimin e një narrative historike të bazuar në fakte, argumente dhe qëndrueshmëri metodologjike. Si profesor i rregullt dhe këshilltar shkencor, ai ka luajtur rol qendror në formimin e një shkolle mendimi historik që synon të balancojë qasjen kombëtare me kërkesat objektive të shkencës. Në thelb të veprimtarisë së tij qëndron përpjekja për të ruajtur integritetin profesional në një ambient shpesh të ndikuar nga tensione politike ose institucionale.
Kulmi i njohjes akademike të Demajt erdhi me zgjedhjen e tij, fillimisht si anëtar korrespondent, e më pas si anëtar i rregullt i ASHAK-ut, një nga institucionet më të larta shkencore në vend. Në këtë funksion, ai jo vetëm që përfaqëson denjësisht historiografinë moderne shqiptare, por edhe kontribuon në hartimin e politikave shkencore, organizimin e veprimtarive akademike dhe botimin e veprave kolektive që synojnë ruajtjen dhe zhvillimin e trashëgimisë kulturore dhe historike shqiptare.
Në rolin e tij si edukator dhe udhëheqës akademik – përfshirë edhe periudhën kur ka shërbyer si rektor i Kolegjit FAMA – Demaj ka frymëzuar breza të rinj studiuesish me shpirtin e kërkimit të pavarur, përkushtimin ndaj saktësisë shkencore dhe dashurinë për të vërtetën historike. Ai e ka konsideruar edukimin jo si një proces teknik, por si një mision me përgjegjësi të thellë shoqërore.
Përtej angazhimit të tij akademik, Frashër Demaj ka qenë një zë i pranishëm dhe kompetent në debatin publik, duke trajtuar me maturi dhe autoritet çështje të rëndësishme që kanë të bëjnë me historinë, identitetin dhe vetëdijen kombëtare. Ai është ndër ata studiues që ndërton ura mes së kaluarës dhe së tashmes, jo për të manipuluar të vërtetën, por për ta ndriçuar atë me burime të besueshme dhe argumente të fuqishme.
Në një kohë kur besimi ndaj figurave publike dhe institucioneve akademike shpesh vë në provë qëndrueshmërinë morale, Akademik Frashër Demaj përfaqëson një shembull të qëndrueshëm dhe të pashoq të integritetit profesional dhe njerëzor. Me një veprimtari të palëkundur, të vlerësuar dhe të respektuar, ai mbetet një model i dijetarit të përkushtuar, të ndershëm dhe etik një figurë që i bën nder jo vetëm shkencës shqiptare, por edhe vetë shoqërisë.