Tema: Pandemia e gripit, stres psikologjik per mbare popullsine.
Perhapja e nje semundjene ne nje zone te gjere gjeografike ne te gjithe boten dhe prek nje pjese jashtezakonisht te larte te popullssi eshte PANDEMIA E GRIPIT
MESAZHI I KRYEMINISTRIT TE SHQIPRISE
Edi jam! Te lutem laj duart shpesh. Mos leviz nga shtepia per qef. Hap dritaret sa te mundesh. Ruaju nga informacioni I reme. Mos ki frike, po bej shume kujdes. Per cdo shenje merr 127. Te perqafoj nga larg!
Ky mesazh eshte ndryshe nga gjithe mesazhet e tjera, nuk ka vend per panik. Por sot eshte nje dite tjeter nga ditet e tjera, neser do te jete nje dite tjeter nga ditet e tjera, dhe vetem keshtu mund ta fitojme kete lufte.
Cfar eshte koronavirusi?
Koronaviruset jane nje familje e madhe virusesh qe shkaktojne semundje nga me te letat deri tek ato teper te rrenda… Keto viruse u identifikuan per here te pare ne 1960 dhe deri ne 2019 njiheshin gjashte te tille nga te cilet kater te zakonshem si: 229E(alpha coronavirus), NL63(alpha coronavirus), OC43 (beta coronavirus) dhe HKU1(beta coronavirus) .
Ne shekullin 21 dy koronavirus SARS- CoVqe shkakton sindromen respiratore akute te rende dhe MERS- Cov qe shkakton sidrome respiratore te lindjes se mesme u trasmetua nga rezervuaret e kafsheve.
Koronavirusi I ri 2019-nCov u shfaq ne 31 dhjetor 2019 pati pneumoni akute.
Nga vjen koronavirusi?
Koronavirus qarkullon nga nga kafshet por disa kane aftesi te trasmetohet nga kafsha tek njeriu. Tashme eshte vertetuar qe trasmetohet edhe nga njeriu tek njeriu.
Kush jane siptomat e ketij koronavirusi?
Shenjat e zakonshme te tij perfshine siptomat e aparatit te frymemarjes, ethe, kolle, gulcime dhe veshtiresi ne frymarje. Ne raste te renda infeksioni shkakton pneumoni, sidrom te rende aspiratore akute, isuficence te veshkave, madje dhe vdekje.
Si mund te mbrohemi nga koronavirusi?
- Lani shpesh duart me uje dhe sapun ose pastroji ato me disifektus me baze alkoli.
- Kur kolliteni, mbuloni gojen dhe hunden me shami. Piceten prej letre, hidheni ne plera.
- Menjanoni kontaktet e ngushta me kedo qe ka temperature dhe kolle.
- Paraqituni tek mjeku nese keni kolle, temperature apo veshtiresi ne frymarje.
- Menjanoni kontaktet me tregjet e kafsheve te gjalla ne zonat qe kane koronavirus.
- Menjanoni konsumimin e produkteve te mishit te pagatuara apo te gatuara jo shume. Kujdes me mishin ,qumshtin, organet e kafsheve.
- Menjano kontaktin me udhetaret qe kane patur kontaktete me rastete te konfirmuara apo ekspozim direkt ndaj nje burimi te mundshem te infeksionit.
Ka vaksina per kete lloj virusi?
Kur nje semundje eshte e re nuk ka vaksine, dhe mund te duhen disa vite per tu prodhuar. Ajo qe dihet eshte se te githa viruset, perfshire edhe familjen korona viruseve eshte se ata nuk mund qendrojne ne ambjent te jashtem ( deri ne 24 ore)
C eshte paniku nga ky virus dhe si perballohet?
- Te mesohesh si ta manaxhosh. Egzistojne tani teknika psikoterapie shum te suksesshme.
- Te eksplorosh per te gjetur problemet qe e nxisin ate.
- Te flasesh me psikologen per gjerat qe nuk shkojne mire. Me ndihmen e psikologes do te koptosh shqetesimin qe nuk e ke shendet fizik por ke perjetim te nje srresi.
- Per te ndaluar kete stres, qe ne veten tende ke vazhdimish pyetje.
Po sikur te semurem?
Po sikur te vdes?
Po sikur te gjykohem?
Keto pyetje i perkasin nje spiraleje qe parashikon vetem skenare me natyre katastrofike. Faktikish sinjali i panikut eshte thjesht nje sinjal qe dicka qe eshte brenda teje nuk po shkon sic duhet.
Ajo qe duhet te mbajme mend eshte se ataku i panikut eshte si “qeni qe leh, por nuk kafshon”
Psikologjia eshte ajo qe na ndihmon per zgjidhjen e ketij problem.
Krizat e panikut kurohen?
Kriza e panikut duhet kuruar permes nje psikoterapie te pershtateshme, ose permes metodes qe perdor levizjet e syrit dhe metoda te tjera te nxitjes ritmike majtas/djathtas per te trajtuar c’regullimet e lidhura drejt perdrejt me pervojat e kaluara dhe veshtiresite e tanishme.
Ne qoftese 6-8 muaj mund te jene te nevojshme per te kuruar siptomat, 2-3 vjet jane te domosdoshme per te shkaterruar bazen e problemit.
Nuk ishte budallaqe. E dinte shum mire se cfar donte. Vetem se donte gjera te pamundura..
